Σελίδες

Παρασκευή 29 Ιουνίου 2018

21. Διαδοχές συμφώνων στο Σαμιακό Ιδίωμα – Πίνακας 3 Διμελή συμπλέγματα του φθόγγου [j-]

21.  Διαδοχές συμφώνων στο Σαμιακό Ιδίωμα – Πίνακας 3  Διμελή συμπλέγματα του φθόγγου [j-]


Οι διαδοχές συμφώνων στο ΣαμΙ είναι πολύ περισσότερες από εκείνες της Κοινής Νεοελληνικής (ΚΝ). Σχεδόν κάθε συμφωνικός φθόγγος του ΣαμΙ μπορεί να ακολουθηθεί από οποιονδήποτε άλλον συμφωνικό φθόγγο, αφού με την παράλειψη πολλών άτονων [i] και πολλών άτονων [u] «έρχονται σε επαφή» τα σύμφωνα των διαδοχικών συλλαβών. Για την παρουσίαση των διμελών συμφωνικών συμπλεγμάτων συντάσσονται 27 πίνακες, ένας για κάθε σύμφωνο ως πρώτο μέλος του συμπλέγματος. Στην πρώτη στήλη κάθε πίνακα δίνεται ο διεθνής συμβολισμός του συμπλέγματος. Στη δεύτερη στήλη δίνονται οι περιπτώσεις συμβολισμού στη γραφή του ΣαμΙ. Στην τρίτη στήλη δίνονται παραδείγματα λέξεων ή φράσεων όπου απαντά το συγκεκριμένο σύμπλεγμα.

Πίνακες διμελών συμφωνικών συμπλεγμάτων του Σαμιακού Ιδιώματος

Πίνακας 3  Διμελή συμπλέγματα του φθόγγου [j-]
Διεθνής συμβο­λισμός
Συμβολισμός στο ΣαμΙ
Παραδείγματα λέξεων ή φράσεων
[jv]
γι’ β
λιίγιβρηθήκανη (λίγοι βρέθηκαν)
[jγ]
γι’ γ
γι’γανdώθ’κιη (γιγαντώθηκε)
[jj]
γι’ γι
κιυνιήγιγιια χόbι (κυνήγι για χόμπι)
[jδ]
γι’δ
παλιιόγι’δα (παλιόγιδα)
[jz]
γι’ζ
λιυγι’ζμένους (λυγισμένος)
[jθ]
γι’ θ
λιίγιθάλασσα (λίγη θάλασσα)
[jk]
γι’κ, γι’ κ
πνιίγικα (πνίγηκα)
[jc]
γι’κι, γι’ κι
πνιίγικιης (πνίγηκες)
[jl]
γιλ, γι’λ
λιίγιλάσπ’ (λίγη λάσπη)
[jʎ]
γι’λιγι’ λι
λιίγιλιακάδα (λίγη λιακάδα)
[jm]
γι’μ, γι’ μ
σαλάγι’μα (σαλάγημα), λιίγιμαρμηλάδα (λίγη μαρμελάδα)
[jn]
γι’ν, γι’ ν
έγινη (έγινε), γι’ναίκα (γυναίκα)
[jɲ]
γι’νιγι’ νι
πηλαγι’νιιοί (πελαγινοί), λιίγι’νιοιάζ’dη (λίγοι νοιάζονται)
[jŋ]
[jp]
γι’ π
κιυνιήγι πάπχιας (κυνήγι πάπιας)
[jr]
γι’ρ, γι’ ρ
πουδόγι’ρους (ποδόγυρος), γι’ρουφέρνου (γυροφέρνω)
[js]
γι’σ, γι’ σ
κιυνιήγι’σα (κυνήγησα)
[jt]
γι’τ, γι’ τ
ατρύγι’του (ατρύγητο)
[jf]
γι’ φ
λιίγιφάγανη πουλλά (λίγοι έφαγαν πολλά)
[jχ]
γι’ χ
λιίγιχαρά (λίγη χαρά)
[jç]
γι’ χι
λιίγιχιιουνιιάδης (λίγοι χιονιάδες)
[jg]
γιg
λιίγιgρίνιια (λίγη γκρίνια)
[jɟ]
γιgι
Να φύγι’, gιόσα! (Να φύγει, γκιόσα!)
[jb]
γιb
λιίγιbάμνια (λίγη μπάμια)
[jd]
γιd, γιd
λιίγιdουμάτα (λίγη ντομάτα)
[jʦ]
γιτσ, γιτσ
λιίγιτσατίλα (λίγη τσατίλα)
[jʣ]
γιτζ
λιίγιτζαναbητχιά (λίγη τζαναμπετιά)

ΣΗΜΕΙΩΣΗ

Εφόσον υπάρχουν τύποι του ΣαμΙ στους οποίους ο φθόγγος [j] είναι ληκτικός, δυνητικά μπορούν να ακουστούν συμπλέγματα με οποιονδήποτε άλλον συμφωνικό φθόγγο που είναι αρκτικός. Τέτοιοι τύποι είναι π.χ. οι τύποι: λιίγι(λίγη, λίγοι), κιυνιήγι (κυνήγι), πνιίγι (πνίγει), φύγι (φύγει).

20. Διαδοχές συμφώνων στο Σαμιακό Ιδίωμα – Πίνακας 2 Διμελή συμπλέγματα του φθόγγου [γ-]

20.  Διαδοχές συμφώνων στο Σαμιακό Ιδίωμα – Πίνακας 2  Διμελή συμπλέγματα του φθόγγου [γ-]


Οι διαδοχές συμφώνων στο ΣαμΙ είναι πολύ περισσότερες από εκείνες της Κοινής Νεοελληνικής (ΚΝ). Σχεδόν κάθε συμφωνικός φθόγγος του ΣαμΙ μπορεί να ακολουθηθεί από οποιονδήποτε άλλον συμφωνικό φθόγγο, αφού με την παράλειψη πολλών άτονων [i] και πολλών άτονων [u] «έρχονται σε επαφή» τα σύμφωνα των διαδοχικών συλλαβών. Για την παρουσίαση των διμελών συμφωνικών συμπλεγμάτων συντάσσονται 27 πίνακες, ένας για κάθε σύμφωνο ως πρώτο μέλος του συμπλέγματος. Στην πρώτη στήλη κάθε πίνακα δίνεται ο διεθνής συμβολισμός του συμπλέγματος. Στη δεύτερη στήλη δίνονται οι περιπτώσεις συμβολισμού στη γραφή του ΣαμΙ. Στην τρίτη στήλη δίνονται παραδείγματα λέξεων ή φράσεων όπου απαντά το συγκεκριμένο σύμπλεγμα.

Πίνακες διμελών συμφωνικών συμπλεγμάτων του Σαμιακού Ιδιώματος

Πίνακας 2  Διμελή συμπλέγματα του φθόγγου [γ-]
Διεθνής συμβο­λισμός
Συμβολισμός στο ΣαμΙ
Παραδείγματα λέξεων ή φράσεων
v]
γ’ β
τ’ τράγ’ βάλη σανό (του τράγου βάλε σανό)
[γγ]
γ’ γ
τ’ Πανάγ’ γαϊδούρ’ είν’ αυτό (του Πανάγου γαϊδούρι είναι αυτό)
j]
γ’ γι
τ’ Πανάγ’ γι’ναίκα είν’ αυτή (του Πανάγου γυναίκα είναι αυτή)
[γδ]
γδ, γ’δ
γδυμνός (γυμνός), γ’δί (γουδί)
z]
γ’ ζ
του μάτ’ τ’ τράγ’ ζουήρηψη (το μάτι του τράγου ζωήρεψε)
[γθ]
γ’ θ
του μάτ’ τ’ τράγ’ θόλουση (το μάτι του τράγου θόλωσε)
k]
γ’ κ
τ’ μάγ’ κόλπου (του μάγου κόλπο)
c]
γ’ κι
του πηδί τ’ Πανάγ’ κι’μήθ’κιη (το παιδί του Πανάγου κοιμήθηκε)
l]
γλ, γ’λ
γλόμbους (γλόμπος), μάγ’λου (μάγουλο)
ʎ]
γλι, γ’λι
γλιυκό (γλυκό), αγλιιά (σκελίδα σκόρδου, φέτα μανταρινιού ή πορτοκαλιού)
m]
γμ, γ’μ
σφιγμένους (σφιγμένος)
n]
γν, γ’ν
άγνουστου (άγνωστο)
ɲ]
γνι, γ’νι
έγνιοια (εγνοια)
ŋ]
p]
γ’ π
τ’ πάγ’ παγουμάρα (του πάγου παγωμάρα)
[γr]
γρ, γ’ρ,
γ’ ρ
γράφου (γράφω), γ’ρούνα (γουρούνα), τ’ μάγ’ ρούχου (του μάγου ρούχο)
[γs]
γ’ σ
τ’ τράγ’ σ’ του κιέρατου (του τράγου σου το κέρατο)
[γt]
γ’ τ
τ’ τράγ’ του κιέρατου (του τράγου το κέρατο)
[γf]
γ’ φ
τ’ μάγ’ φουρησά (του μάγου φορεσιά)
[γχ]
γ’ χ
τ’ τράγ’ χούι (του τράγου χούι)
[γç]
γ’ χι
τ’ μάγ’ χιέρ’ (του μάγου χέρι)
g]
γ’ g
τ’ Πανάγ’ gόμηνα (του Πανάγου γκόμενα)
[γɟ]
γ’ gι
τ’ Πανάγ’ gιιούμνα (του Πανάγου στάμνα)
[γb]
γ’ b
τ’ Πανάγ’ bάρbας (του Πανάγου θείος)
[γd]
γ’d, γ’ d
λέγ’dη (λέγονται), τ’ Πανάγ’ dάμα (του Πανάγου ντάμα)
[γʦ]
γτσ, γτσ
τ’ Πανάγ’ τσαρδάκι’ (του Πανάγου τσαρδάκι)
ʣ]
γ’ τζ
τ’ τράγ’ τζαναbητχιά (του τράγου τζαναμπετιά)


ΣΗΜΕΙΩΣΗ

Εφόσον υπάρχουν τύποι του ΣαμΙ στους οποίους ο φθόγγος [γ] είναι ληκτικός, δυνητικά μπορούν να ακουστούν συμπλέγματα με οποιονδήποτε άλλον συμφωνικό φθόγγο που είναι αρκτικός. Τέτοιοι τύποι είναι π.χ. οι γενικές των ονομάτων που λήγουν σε ους: μάγους (μάγος), Πανάγους (Πανάγος), τράγους (τράγος), πάγους (πάγος), λόγους (λόγος), θη ουλόγους (θεολόγος), ...
τ’ μάγ’
τ’ Πανάγ’
τ’ τράγ’
τ’ πάγ’
τ’ λόγ’
τ’ θη ουλόγ’